Δικαστική δικαίωση για επιχείρηση σε αίτηση εξωδικαστικού μηχανισμού ρύθμισης οφειλών

Μια σημαντική απόφαση του Μονομελούς Πρωτοδικείου Ρόδου επαναπροσδιορίζει τα όρια άσκησης δικαιωμάτων από εταιρείες διαχείρισης απαιτήσεων, ενόσω εκκρεμεί αίτηση εξωδικαστικού μηχανισμού.

Το Δικαστήριο ακύρωσε διαταγή πληρωμής και επιταγή προς πληρωμή που είχε επιδοθεί από εταιρεία διαχείρισης απαιτήσεων, κρίνοντας ότι επρόκειτο για καταχρηστική διαταγή πληρωμής, καθώς η οφειλέτρια επιχείρηση είχε ήδη προσφύγει νομίμως στον εξωδικαστικό μηχανισμό ρύθμισης.

Επιχείρηση εν μέσω ρύθμισης – εταιρεία προχωρά σε κατάσχεση

Η υπόθεση αφορά οικογενειακή επιχείρηση εστίασης στη Ρόδο, η οποία είχε ήδη από τον Νοέμβριο του 2023 καταθέσει αίτηση εξωδικαστικού μηχανισμού, συμπεριλαμβάνοντας σε αυτήν και την επίδικη οφειλή προς την καθ’ ης εταιρεία διαχείρισης απαιτήσεων.

Παρά τα επανειλημμένα αιτήματα των οφειλετών για διορθώσεις στοιχείων στην ηλεκτρονική πλατφόρμα, η καθ’ ης δεν ανταποκρίθηκε, με αποτέλεσμα η οριστικοποίηση της αίτησης εξωδικαστικού μηχανισμού να καθυστερήσει.

Κατά την περίοδο αυτή, και ενώ δεν είχε ολοκληρωθεί η διαδικασία αξιολόγησης, η εταιρεία διαχείρισης προχώρησε σε κατάθεση αίτησης για διαταγή πληρωμής και ακολούθως επέδωσε επιταγή προς πληρωμή, ενώ στη συνέχεια επισπεύσθηκε η διαδικασία αναγκαστικής εκτέλεσης, περιλαμβανομένης και κατάσχεσης ακινήτου.

Η Κρίση του Δικαστηρίου: Καταχρηστική άσκηση δικαιώματος

Το Δικαστήριο έκρινε ότι η άσκηση των δικαιωμάτων από την καθ’ ης υπερέβη τα όρια της καλής πίστης και των συναλλακτικών ηθών, συνεπώς κατέστη καταχρηστική. Ιδιαίτερη έμφαση δόθηκε στο γεγονός ότι η αίτηση εξωδικαστικού μηχανισμού είχε υποβληθεί πριν από την επίδοση της διαταγής πληρωμής, γεγονός που καταρρίπτει οποιαδήποτε αιτίαση περί παρελκυστικής τακτικής εκ μέρους των ανακοπτόντων.

Η απόφαση επισημαίνει ότι η καθ’ ης είχε γνώση της εν εξελίξει διαδικασίας και όφειλε να αναμείνει την ολοκλήρωσή της, όπως προβλέπει το πνεύμα του νόμου. Η επίσπευση της εκτέλεσης εν μέσω διαπραγμάτευσης κρίθηκε καταχρηστική, καθώς επεδίωξε την άμεση ικανοποίηση της απαίτησης με τρόπο δυσανάλογο και εις βάρος της βιωσιμότητας της επιχείρησης.

Νομική και πρακτική σημασία της απόφασης

Η απόφαση του Πρωτοδικείου Ρόδου δεν περιορίζεται μόνο στην ακύρωση της διαταγής πληρωμής και της επιταγής· αναδεικνύει με σαφήνεια τον ρόλο της καλής πίστης και της ουσιαστικής προσπάθειας για ρύθμιση χρεών ως βασικά στοιχεία νομικής προστασίας.

Πρόκειται για απόφαση ιδιαίτερης σημασίας, καθώς ενισχύει τη θέση οφειλετών που ενεργούν με διαφάνεια και προσφεύγουν καλόπιστα στον εξωδικαστικό μηχανισμό, αποτρέποντας φαινόμενα πίεσης από εταιρείες διαχείρισης χρησιμοποιώντας καταχρηστική διαταγή πληρωμής και αιφνιδιαστικών ενεργειών εκτέλεσης.

Το όριο μεταξύ δικαιώματος και καταχρηστικότητας

Η συγκεκριμένη δικαστική απόφαση υπενθυμίζει ότι η επίσπευση νομικών ενεργειών από τον δανειστή δεν μπορεί να αγνοεί τη σοβαρότητα και τη φάση της διαδικασίας ρύθμισης, ιδίως όταν η καθυστέρηση δεν οφείλεται στον οφειλέτη. Η προστασία της επιχείρησης από αναγκαστικά μέτρα εν μέσω προσπάθειας ρύθμισης μετά από αίτηση εξωδικαστικού μηχανισμού αποτελεί θεμελιώδες δικαίωμα, το οποίο ενισχύεται όταν οι ενέργειες του δανειστή αποδεικνύονται καταχρηστικές.