Η έντονη οικονομική πίεση που βιώνουν πολλές ελληνικές οικογένειες καθιστά την προστασία της πρώτης κατοικίας περισσότερο από ποτέ επιτακτική. 

Η απόφαση 298/2025 του Μονομελούς Πρωτοδικείου Ρόδου αποτελεί σημαντική νομική εξέλιξη, καθώς οδήγησε σε ακύρωση πλειστηριασμού πρώτης κατοικίας οικογένειας λόγω ουσιώδους δικονομικής ακυρότητας, αποκαθιστώντας τις δικονομικές εγγυήσεις των οφειλετών.

Η υπόθεση και το ιστορικό των γεγονότων

Το ζήτημα αφορούσε οικογένεια στη Ρόδο – ζευγάρι με δύο ανήλικα τέκνα και τον ηλικιωμένο πατέρα της συζύγου, ο οποίος ήταν και ο πρωτοφειλέτης σε στεγαστικό δάνειο. Το 2019 εκδόθηκε διαταγή πληρωμής για την οφειλή και το 2022 επιχειρήθηκε για πρώτη φορά πλειστηριασμός. 

Ο τελευταίος ανεστάλη, μετά από καταβολή προκαταβολής ύψους 15.000 ευρώ. Ωστόσο, η υπόθεση αναζωπυρώθηκε το Νοέμβριο 2024, με νέα επιταγή προς πληρωμή και επιβολή κατάσχεσης στο ακίνητο, το οποίο χρησιμοποιούνταν ως κύρια κατοικία της οικογένειας. Ο πλειστηριασμός είχε οριστεί για τις 16 Ιουλίου 2025.

Αποτυχημένες διαπραγματεύσεις και κατάθεση ανακοπής

Παρά τις επανειλημμένες προσπάθειες της οικογένειας να διαπραγματευθεί με την εταιρεία διαχείρισης απαιτήσεων, δεν προτάθηκε ποτέ συγκεκριμένο σχέδιο ρύθμισης. Αντί αυτού, ζητήθηκε πλήθος δικαιολογητικών και προτάθηκε τελικά μόνον η ένταξη στον εξωδικαστικό μηχανισμό. 

Μπροστά στον άμεσο κίνδυνο απώλειας της κατοικίας, οι οφειλέτες προσέφυγαν δικαστικά με ανακοπή κατά της επιταγής και της έκθεσης κατάσχεσης.

Νομικά ζητήματα και ακυρότητα της εκτέλεσης

Το Δικαστήριο εξέτασε κατ’ ουσίαν τον κρίσιμο λόγο της ανακοπής: την ουσιώδη ανακρίβεια στην επιταγή προς πληρωμή. Ειδικότερα, ενώ η αρχική απαίτηση στη διαταγή πληρωμής του 2019 βασιζόταν σε σύμβαση στεγαστικού δανείου, η επιταγή του 2024 αναφερόταν λανθασμένα σε σύμβαση καταναλωτικού δανείου. 

Κατά το άρθρο 924 ΚΠολΔ, η επιταγή πρέπει να περιλαμβάνει με ακρίβεια την αιτία της απαίτησης. Η ασυμφωνία αυτή κρίθηκε ότι δημιουργεί σύγχυση και δικονομική βλάβη, καθιστώντας την επιταγή άκυρη και είχε ως αποτέλεσμα την ακύρωση πλειστηριασμού.

Ακύρωση πλειστηριασμού και συνέπειες της απόφασης

Το Μονομελές Πρωτοδικείο Ρόδου έκανε δεκτή την ανακοπή, ακυρώνοντας τόσο την επιταγή προς πληρωμή όσο και την έκθεση κατάσχεσης. Ως εκ τούτου, ο πλειστηριασμός της κύριας κατοικίας ανεστάλη. 

Επιπλέον, η καθ’ ης εταιρεία καταδικάστηκε στην καταβολή δικαστικών εξόδων ύψους 750 ευρώ. Η απόφαση υπογραμμίζει ότι η ακρίβεια στις πράξεις αναγκαστικής εκτέλεσης αποτελεί απαραίτητη προϋπόθεση για τη νομιμότητα της διαδικασίας.

Νομική και κοινωνική σημασία

Η συγκεκριμένη υπόθεση δεν περιορίζεται σε μία μεμονωμένη δικαίωση. Θέτει σαφείς προϋποθέσεις νομιμότητας για τις πράξεις εκτέλεσης και υπενθυμίζει ότι η προστασία της κύριας κατοικίας δεν είναι τυπική διαδικασία, αλλά ζήτημα ουσιαστικού δικαιώματος. 

Η ακύρωση πλειστηριασμού εδώ λειτουργεί όχι μόνο ως μέτρο ανακούφισης για μία οικογένεια, αλλά και ως θεσμική επιβεβαίωση του κράτους δικαίου.

Συμπεράσματα

Η συγκεκριμένη υπόθεση καταδεικνύει τον κρίσιμο ρόλο της ανακοπής στην προστασία της πρώτης κατοικίας. Το Δικαστήριο, εφαρμόζοντας πιστά το νομικό πλαίσιο, προχώρησε σε ακύρωση πλειστηριασμού λόγω δικονομικής ακυρότητας. 

Η απόφαση δημιουργεί ένα ουσιαστικό νομικό προηγούμενο, αποδεικνύοντας ότι η επιμονή στην υπεράσπιση των δικαιωμάτων μπορεί να αποδώσει καρπούς.